Een meander is een lus in een beek, rivier of zeestroming. Het is dus een natuurlijk gevormde lus die ontstaat doordat het water in een waterloop soms aan verschillende snelheden stroomt.
Aan de binnenkant van een meander stroomt het water het traagst en aan de buitenkant het snelst. Door dit verschil erodeert de buitenbocht en wordt er grond afgezet aan de andere kant. We noemen de kant waar de oever wegspoeld de stootoever en de andere glij-oever.
Meanderdoorbraak
Als dit proces tientallen jaren ongestoord verder gaat zal de bocht steeds wijder en de waterloop steeds langer worden. De bocht zal de vorm van een hoefijzer aannemen.
Wordt de meander nog wijder dan zullen twee bochten samenvloeien en wordt de meander een hoefijzermeer. Dit stuk rivier maakt dus geen actief deel meer uit van de loop van de rivier. We spreken dan van een meanderdoorbraak.
Als we spreken over een meander van een zeestroming dan bedoelen we een tijdelijke afbuiging van een zeestroming die vaak evolueerd naar een wervel.
Oorsprong naam meander
De naam meander is afkomstig van de gelijknamige Turkse rivier Meander (Turks: Büyük Menderes). Deze rivier heeft namelijk een sterk meanderend verloop op het onderste deel van de rivier. Dit was zelfs de Grieken opgevallen. Daarom werd Maiandros (Μαίανδρος) voor de Grieken een synoniem voor alles dat ingewikkeld, opgerold of bochtig was. Ze doelden hierbij niet alleen op natuurlijke verschijnselen. Het was ook een naamwoord om patronen of ideëen te bespreken. dat een
Meanderende rivier
Een meanderende rivier is een rivier die bestaat uit zeer veel aaneengesloten meanders. Dit traject lijkt op een slang die zich door de valei kronkelt. De rivier kronkelt als het ware rond een centrale as.